Ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού είναι πλέον για την Ευρώπη πιο ζωντανός από ποτέ. Καθώς η Ευρώπη δοκιμάζεται από πολιτικά και οικονομικά πάθη, ένα κύμα αποπληθωρισμού απειλεί να προκαλέσει μία νέα οικονομική κρίση. Οι ευρωπαϊκές ηγεσίες αγωνιούν καθώς βλέπουν ένα ακόμα δυσεπίλυτο πρόβλημα να μπαίνει δυναμικά στην ημερήσια διάταξη.
Πως φτάσαμε στην κατάσταση αυτή; Η οικονομική κρίση στην ευρωζώνη και η πολιτική λιτότητας που προτάθηκε για την αντιμετώπισή της έχουν συρρικνώσει την ζήτηση για προϊόντα. Η ανεργία αυξάνεται, τα εισοδήματα μειώνονται και μαζί με τα εισοδήματα μειώνεται και η κατανάλωση. Ως φυσικό επακόλουθο της μειούμενης κατανάλωσης πέφτει η τιμή των προϊόντων. Παράλληλα δημιουργείται μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία: καθώς οι άνθρωποι περιμένουν τις τιμές των προϊόντων να μειωθούν περαιτέρω, σταματάνε να καταναλώνουν περιορίζοντας ακόμα περισσότερο την ζήτηση και πιέζοντας τις τιμές ακόμα πιο κάτω.
''Ε και'' θα πει κάποιος. Η πτώση των τιμών των προϊόντων με μία πρώτη ματιά κάνει τους καταναλωτές πιο πλούσιους. Εν τούτοις, η μείωση των τιμών δεν σημαίνει και μείωση των χρεών. Καθώς οι τιμές και τα εισοδήματα μειώνονται, τα χρέη παραμένουν τα ίδια, άρα, γίνονται πιο ακριβά. Έτσι, σε κατάσταση αποπληθωρισμού, όλο και μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων κατευθύνεται προς εξυπηρέτηση των όποιων χρεών τους. Πολλές επιχειρήσεις όμως μη μπορώντας να εξυπηρετήσουν τα όλο και ακριβότερα χρέη τους θα κηρύξουν πτώχευση οδηγώντας την οικονομία σε νέα ύφεση. Οι συνέπειες βέβαια του αποπληθωρισμού θα ήταν καταστροφικές για την Ελλάδα με το τεράστιο χρέος που καλείται να εξυπηρετήσει.
Η απειλή για την Ευρωζώνη, εν μέσω της οικονομικής κρίσης και των πολιτικών εντάσεων, είναι τεράστια. Η ΕΚΤ ωστόσο, παγιδευμένη στους θεσμικούς περιορισμούς που της θέτουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες, ελάχιστα μπορεί να κάνει πλέον με τα συμβατικά μέσα νομισματικής πολιτικής. Τα επιτόκια δεν πάνε χαμηλότερα και η ανάκαμψη ακόμα να φανεί. Και αυτό ενώ η Γερμανία συνεχίζει να προωθεί την λιτότητα, η οποία μόνο επιδεινώνει την κατάσταση.
Έτσι, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να αναχαιτιστεί ο αποπληθωρισμός, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι εξήγγειλε ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Στα πλαίσια της ποσοτικής χαλάρωσης (quantitative easing/ QE) η Κεντρική Τράπεζα αγοράζει τίτλους από τράπεζες και επιχειρήσεις, διοχετεύοντας τες με ρευστότητα την οποία ρευστότητα αυτές πρέπει να την στείλουν στην αγορά. Φυσικά η Ε.Ε. αποτελεί ιδιάζουσα περίπτωση για QE όχι μόνο λόγω των θεσμικών περιορισμών αλλά και της θέσης της ηγεμονεύουσας Γερμανίας, η οποία παρακολουθεί καχύποπτα οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει πληθωρισμό.
Σε κάθε περίπτωση η απειλή του αποπληθωρισμού αποτελεί ίσως την μεγαλύτερη μελλοντική πρόκληση για τους ευρωπαίους σχεδιαστές πολιτικής. Αναμένεται να δούμε αν η ποσοτική χαλάρωση με τις όποιες «ευρωπαϊκές» ιδιαιτερότητες της καταφέρει να αναχαιτίσει το επερχόμενο, όπως όλα δείχνουν, κύμα αποπληθωρισμού.
Ν.Α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου